Υπάρχουν σχέσεις στη ζωή μας που κάποτε μας προστάτευσαν αλλά με τον καιρό έγιναν τοξικές. Μια από αυτές είναι η σχέση μας με το άγχος. Το άγχος δεν είναι πάντα εχθρός· είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης που η φύση μάς χάρισε, ώστε να αντιδρούμε σε κινδύνους και προκλήσεις. Όμως όταν γίνεται μόνιμος «συγκάτοικος» στη ζωή μας, παύει να μας προστατεύει και αρχίζει να μας κρατάει φυλακισμένους.

Ήρθε η ώρα να του πούμε: «Σε ευχαριστώ που με βοήθησες να σταθώ όρθιος σε δύσκολες στιγμές, αλλά τώρα πρέπει να χωρίσουμε».

Τι είναι το άγχος;

Το άγχος είναι η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε πραγματικές ή φανταστικές απειλές. Σε μικρές δόσεις είναι χρήσιμο, γιατί μας κινητοποιεί. Σε υπερβολή, όμως, μπορεί να μας φθείρει ψυχικά και σωματικά.

Πώς αναγνωρίζουμε το άγχος;

Το άγχος δεν έχει μία μορφή· μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους, όπως:

ταχυκαρδία, δύσπνοια ή εφίδρωση,
έντονη ανησυχία, νευρικότητα ή αρνητικές σκέψεις,
δυσκολία συγκέντρωσης ή αϋπνία,
ψυχοσωματικά συμπτώματα (πονοκέφαλοι, στομαχικές ενοχλήσεις, πόνους στον αυχένα).

Συχνά κρύβεται πίσω από φόβους: φόβο αποτυχίας, φόβο απώλειας, φόβο ότι δεν θα είμαστε αρκετοί. Είναι το «σήμα κινδύνου» του οργανισμού μας, που μερικές φορές όμως υπερβάλλει και ενεργοποιείται χωρίς πραγματικό λόγο.

Γιατί δημιουργείται;

Το άγχος πυροδοτείται όταν:

αντιμετωπίζουμε καταστάσεις αβεβαιότητας,
βιώνουμε πίεση ή υπερφόρτωση ευθυνών,
έχουμε εσωτερικούς φόβους ή απαιτήσεις τελειότητας,
αφήνουμε το μυαλό να πλάθει συνεχώς αρνητικά σενάρια.

Είναι σαν ένας συναγερμός που χτυπάει ακόμη κι όταν δεν υπάρχει φωτιά.

Τρόποι να το αντιμετωπίσουμε στην καθημερινότητα

1. Αναπνοή: το φυσικό μας φάρμακο

Οδηγός 4-7-8

Η τεχνική «4-7-8 αναπνοή» είναι μια απλή αλλά πολύ αποτελεσματική μέθοδος χαλάρωσης, που συχνά προτείνεται για άγχος, ένταση ή δυσκολία στον ύπνο. Δημιουργήθηκε από τον γιατρό Andrew Weil και βασίζεται στη ρυθμισμένη αναπνοή.

Εισπνοή (4 δευτ.) → Πάρε αργά αέρα από τη μύτη.
Μέτρα: 1… 2… 3… 4…
Κράτημα (7 δευτ.) → Κράτησε την αναπνοή σου.
Μέτρα: 1… 2… 3… 4… 5… 6… 7…
Εκπνοή (8 δευτ.) → Άφησε τον αέρα αργά από το στόμα, σαν απαλό whoosh.
Μέτρα: 1… 2… 3… 4… 5… 6… 7… 8…

Αυτός είναι ένας κύκλος. Στην αρχή κάνε 4 κύκλους πριν τον ύπνο ή σε στιγμές έντασης.

2. Γείωση στο παρόν

Όταν ο νους ταξιδεύει στο «τι θα γίνει αν», το άγχος κορυφώνεται. Τεχνικές όπως η άσκηση των 5 αισθήσεων (βλέπω 5 πράγματα, αγγίζω 4, ακούω 3, μυρίζω 2, γεύομαι 1) μας φέρνουν πίσω στο εδώ και τώρα.

3. Γράψε τις σκέψεις σου σε ένα ημερολόγιο

Η παρακολούθηση της προσωπικής σου ζωής μπορεί να σε βοηθήσει να εντοπίσεις τι σου προκαλεί άγχος και τι φαίνεται να σε ανακουφίζει. Μάθε ποιες καταστάσεις ή ενέργειες αυξάνουν το άγχος σου και ποιες σε βοηθούν να νιώθεις καλύτερα.

4. Οργάνωση και μικρά βήματα

Το άγχος συχνά γεννιέται από χάος. Γράψε τις υποχρεώσεις σου, βάλε προτεραιότητες και αντιμετώπισε κάθε βήμα ξεχωριστά.

5. Υιοθέτησε συνήθειες αυτοφροντίδας

Αφιέρωσε λίγα λεπτά για να φροντίζεις τον εαυτό σου κάθε μέρα: ένα χαλαρωτικό μπάνιο, λίγη μουσική που σε ηρεμεί, αρκετός ύπνος, τακτικά και θρεπτικά γεύματα. Μικρές κινήσεις φροντίδας ενισχύουν την ανθεκτικότητα απέναντι στο άγχος.

6. Αναζήτησε το καλό

Αναγνώρισε ότι στη ζωή συνυπάρχουν καλές και δύσκολες στιγμές. Ενώ μπορεί να αισθάνεσαι θλίψη για κάτι, ταυτόχρονα μπορεί να υπάρχει χαρά για κάτι άλλο. Καλλιέργησε την ικανότητα να αναζητάς σκόπιμα αυτά τα θετικά στοιχεία και να ενισχύεις αισιόδοξες, ρεαλιστικές σκέψεις.

7. Άσκηση

Η τακτική άσκηση και η κίνηση βοηθούν στην απελευθέρωση της συσσωρευμένης ενέργειας μάχης ή φυγής. Παράλληλα, οι ενδορφίνες που εκκρίνονται προκαλούν φυσική αίσθηση ευεξίας. Δοκιμάστε:

περπάτημα, τρέξιμο, χορό, κολύμπι,
άλματα, κάμψεις, βάρη,
ακόμη και δραστηριότητες όπως καθάρισμα σπιτιού ή μετακίνηση κουτιών,
ήπια άσκηση όπως stretching και γιόγκα.

8. Ο διάλογος με τον εαυτό

Μάθε να αναγνωρίζεις τις αρνητικές σκέψεις και να τις αμφισβητείς. Αντί για «Δεν θα τα καταφέρω», δοκίμασε: «Θα κάνω το καλύτερο που μπορώ βήμα-βήμα».

9. Επικοινωνία και στήριξη

Μοιράσου όσα σε βαραίνουν με ανθρώπους που εμπιστεύεσαι. Το άγχος μικραίνει όταν πάψει να είναι μυστικό.

Όταν χρειάζεται βοήθεια ειδικού

Το να έχει κανείς περιστασιακά συναισθήματα άγχους είναι ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής. Όμως τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές βιώνουν συχνό και υπερβολικό άγχος, φόβο, τρόμο και πανικό σε καθημερινές καταστάσεις. Αυτά τα συναισθήματα γίνονται ανθυγιεινά όταν επηρεάζουν την ποιότητα ζωής και εμποδίζουν τη φυσιολογική λειτουργία.

Θα πρέπει να συμβουλευτείς έναν επαγγελματία υγείας εάν το άγχος επηρεάζει τη ζωή και τις σχέσεις σου. Προσπάθησε να αναγνωρίσεις τους παράγοντες που το πυροδοτούν και ζήτησε καθοδήγηση.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η στήριξη ενός Ειδικού είναι πολύτιμη. Δεν είναι αδυναμία· είναι μια γενναία απόφαση για αυτοφροντίδα και αλλαγή ζωής.

Το νέο κεφάλαιο χωρίς άγχος

Ο χωρισμός με το άγχος δεν σημαίνει ότι εξαφανίζεται για πάντα. Σημαίνει ότι βάζουμε όρια. Ότι δεν του επιτρέπουμε να κρατάει το τιμόνι της ζωής μας. Η ηρεμία, η γαλήνη και η ισορροπία είναι δικαίωμά μας.

Αγαπητό άγχος, σε ευχαριστούμε για τα μαθήματα· αλλά από εδώ και πέρα, εμείς οδηγούμε.

Νότα Θεοδωρίδου

Διαπιστευμένη Coach & Mentor (EMCC Practitioner) με πάνω από 350 ώρες εμπειρίας. Βοηθώ ανθρώπους να καταλάβουν βαθύτερα τον εαυτό τους, να ενδυναμώσουν τις σχέσεις τους και να ζήσουν με περισσότερη αλήθεια και αυτοπεποίθηση. Θα χαρώ να σε δω και στο Instagram

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 57 ΑΚ, του Ν 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.